De platina regel voor communicatie

Door Fréderique Iedema

“Behandel anderen zoals je zelf behandeld wil worden.”

We zullen maar meteen met de deur in huis vallen. Dit is namelijk niet de platina regel voor communicatie. Het klinkt natuurlijk als een welbekend en goed advies, maar wanneer het op communicatie en psychologische veiligheid aankomt is er een regel die doeltreffender is. Volgens Marjolijn Wibbelink, adviseur bij MCG Consulting, kun je dit advies in principe zien als een gouden regel. Hoewel deze leefregel meestal effectief is, kennen we nog een andere regel.

De platina regel:
behandel anderen zoals ze zelf behandeld willen worden.

Met de platina regel als hoofdgedachte start Marjolijn de didactische (na-)scholingbijeenkomst voor medisch specialisten. Deze worden enkele keren per jaar georganiseerd met als doel om de specialisten handvatten te geven voor de begeleiding die zij bieden aan de AIOS. In het voorjaar van 2024 stond de nascholingsavond in het thema van duurzame inzetbaarheid (veilig en gezond werken). In een eerdere nieuwsbrief hebben wij het erover gehad dat veel jonge artsen ervoor kiezen om niet meer in een ziekenhuis te werken, de burn-outcijfers hoog zijn en dat de A(N)IOS regelmatig voortijdig stoppen met hun opleiding. Des te meer reden om actief in de opleiding te sturen op veilig en gezond werken. Hoe draagt de platina regel bij aan een gezond opleidingsklimaat?

Marjolijn vertelt: mensen hebben de neiging om enkel hun eigen voorkeuren als uitgangspunt te nemen in communicatie naar anderen. Logisch, aangezien deze ervaringen hun referentiekader vormen. Ze gaan er automatisch van uit dat wat zij als prettig en veilig ervaren, ook voor anderen zo geldt. Maar dat is niet altijd het geval. Wat de één als psychologisch veilig beschouwt, kan door de ander juist als minder veilig worden ervaren. Hetzelfde geldt voor een gezond opleidingsklimaat. Wat de één ervaart als prettig en gezond, ervaart iemand anders als stressvol en mogelijk ongezond. Daarom is het cruciaal om aandacht te hebben voor de diversiteit aan communicatiestijlen, afhankelijk van de persoon die je op dat moment voor je hebt. De manier waarop anderen behandeld willen worden zou hierin het uitgangspunt moeten vormen. Tegelijkertijd is het goed om je bewust te zijn van het effect van jouw eigen communicatiestijl op anderen. Kortom, bewust van jezelf én bewust van anderen. Maar hoe identificeer je jouw eigen voorkeursstijl, láát stáán die van een ander? En wat is eigenlijk een veilig klimaat?

Een veilig opleidingsklimaat

Een veilig en gezond klimaat is niet alleen een kwestie van cultuur of stijl van leidinggeven, maar ook gerelateerd aan het type persoonlijkheid dat iemand heeft. Deze verschillende typen persoonlijkheden gaan gepaard met kenmerkende communicatiestijlen, zoals beschreven in het DISC-model. Kennis van de DISC-communicatiestijlen helpt om verschillen te overbruggen, vooral wanneer je niet begrijpt waarom de ander gekwetst of geraakt is. Als je iemand onbewust kwetst of raakt, is het risico namelijk groter dat de ander zich niet begrepen of niet veilig voelt in de (opleidings-)situatie. Hoe beter je kunt communiceren, des te beter en veiliger de werkrelatie is. Want veilig impliceert dat je open en vrij kunt zeggen wat je vindt, zonder angst dat het tegen je keert.

DISC biedt een gemeenschappelijke taal om dynamieken die niet per se zichtbaar (maar wel voelbaar) zijn, bespreekbaar te maken. Aan de hand van het DISC-gedragsmodel zijn verschillende typen persoonlijkheden en onbewuste drijfveren uitgelicht en besproken om als opleider de AIOS nog beter te begrijpen. Dat maakt het gemakkelijker om samen een veilig en gezond opleidingsklimaat te creëren.

Benieuwd naar hoe MCG je kan helpen bij een gezond en veilig opleidingsklimaat binnen jouw organisatie? Neem dan contact met ons op!

Lees in onze volgende nieuwsbrief meer over hoe karakters zich manifesteren aan de hand van DISC.

Ontvang je de MCG-nieuwsbrief nog niet en wil je deze voortaan direct in je inbox ontvangen?
 Klik hier om je in te schrijven